ضمیر کابلوف، فرستاده ویژه رئیس‌جمهوری روسیه در امور افغانستان، در آستانه برگزاری نشست فرمت مسکو که در آن از طالبان نیز دعوت شده است، می‌گوید محور این نشست تشکیل دولت فراگیر در افغانستان است، اما هیچ نشانه‌ای از شکل‌گیری چنین دولتی در افغانستان دیده نمی‌شود.

نشست فرمت مسکو در سال ۲۰۱۷ و با هدف تقویت تلاش‌ها در زمینه مصالحه میان طالبان و دولت پیشین افغانستان راه‌اندازی شد. در نشستی که در فوریه سال جاری برگزار شد، از طالبان دعوت نشد و در آن نمایندگان کشورهای ایران، چین، روسیه، هند، پاکستان و کشورهای آسیای میانه حضور داشتند.

ضمیر کابلوف در ماه فوریه گفته بود که از طالبان به‌دلیل اینکه به وعده‌های خود عمل نکرده‌اند، دعوت نشده است. با وجود آنکه طالبان همچنان به سیاست‌های سختگیرانه علیه زنان، خودداری از تشکیل دولت فراگیر و ارتباط با گروه‌های تروریستی ادامه می‌دهند، در اواخر سپتامبر قرار است نماینده این گروه در نشست فرمت مسکو شرکت کند.

با این حال، کابلوف به خبرگزاری تاس روسیه گفت که به دلیل اینکه هیچ پیشرفتی در تشکیل دولت فراگیر در افغانستان صورت نگرفته است، قرار است شرکت‌کنندگان نشست فرمت مسکو، در این مورد با طالبان گفت‌وگو کنند.

تاکنون مشخص نشده است که نمایندگان کدام کشورها در این نشست شرکت خواهند کرد، اما پیش از این، دبیران شورای امنیت ملی کشورهای منطقه از جمله ایران، چین و هند در این نشست شرکت کرده‌ بودند.

کشورهای منطقه از جمله روسیه، ایران و هند بارها بر ضرورت تشکیل دولت فراگیر در افغانستان تاکید کرده‌اند. دبیران شورای امنیت ملی این کشورها در نشست ماه فوریه فرمت مسکو، ضمن ابراز نگرانی از تداوم قاچاق مواد مخدر، قاچاق اسلحه و حضور گروه‌های تروریستی در افغانستان، از شکل‌ نگرفتن دولت فراگیر در افغانستان انتقاد کردند و گفتند خودداری طالبان از تشکیل دولت فراگیر، باعث دامنه‌دارتر شدن بحران در این کشور می‌شود.

مقام‌های طالبان همواره در پاسخ به انتقادها در این زمینه گفتند که رژیم حاکم در کابل فراگیر است و نمایندگان همه اقوام در ترکیب این رژیم حضور دارند. براساس ادعای مولوی امیرخان متقی، وزیر خارجه رژیم طالبان، در کابینه این گروه افرادی از اقوام و مذاهب مختلف حضور دارند، اما گزارش اخیر شورای امنیت سازمان ملل متحد که در اواسط ژوئن منتشر شد، نشان داد که اکثریت مطلق در ترکیب کابینه طالبان از قوم پشتون‌اند و بقیه افراد نیز از داخل گروه طالبان‌اند و هیچ فردی خارج از این گروه در مسندهای کلیدی حضور ندارد.

طالبان طی دو سال سلطه بر افغانستان، نه تنها کارمندان دولت پیشین را از کار در نهادهای دولتی برکنار کردند، بلکه بیشتر کارمندان اداری را نیز از ادارات اخراج کردند و به جای آن، افراد مورد نظر خود را که اعضای این گروه‌اند، منصوب کردند.

همچنین در این مدت، زنان از کار در اداره‌های دولتی و غیردولتی منع شده‌اند و دختران حق تحصیل از کلاس ششم به بالا و زنان حق تحصیل و کار در دانشگاه‌ها را ندارند.

هرچند دولت‌های منطقه از جمله روسیه، چین، ایران، پاکستان، هند و آسیای میانه در مورد مسائل حقوق بشر از جمله حقوق زنان و دختران، موضع مشخصی ندارند، اما ممکن است در کنار مسئله دولت فراگیر، مسائل مرتبط به زنان نیز در دستور کار نشست فرمت مسکو باشد.